Chi tiết địa điểm Chi tiết địa điểm

Di tích Bến đò Phú Mỹ, thuộc xã Phú Mỹ, huyện Tân Phước, Tiền Giang, nằm cách Quốc lộ I khoảng 10km và cách TP Mỹ Tho khoảng 22km về phía Tây. Di tích Bến đò Phú Mỹ là di tích lịch sử cách mạng, nơi ghi dấu tội ác của thực dân Pháp đối với nhân dân ta vào những năm 1945-1947. Khi thực dân Pháp trở lại xâm lược nước ta, đặc biệt từ năm 1946 chúng bắt đầu

                                                                                                            Di tích Bến đò Phú Mỹ

thực hiện việc bình định, lập đồn bót khắp nơi; chúng dùng thủ đoạn vô cùng tàn ác với một hệ thống kìm kẹp, càn quét của bè lũ tay sai hết sức tàn ác, dã mang. Tại xã Phú Mỹ bọn phản động đội lốt tôn giáo (trong phái Cao Đài Tây Ninh) được sự trợ giúp của thực dân Pháp, trắng trợn gom dân lập căn cứ chống phá cách mạng. Thực dân Pháp tăng cường lực lượng cho lập đồn (bót) tại Bến đò, nơi dùng để kiểm soát ghe thuyền ra vào Đồng Tháp Mười - vùng căn cứ cách mạng của tỉnh Mỹ Tho. Ngoài số lính Pháp và lính ngụy, chúng còn bổ sung thêm một đội lính Âu - Phi, có lúc quân số trong đồn lên đến một đại đội. Không những thế, thực dân Pháp còn cho bọn phản động đội lốt tôn giáo lập quân đội riêng và cho những người theo chúng mặc sức giết hại đồng bào yêu nước. Đồng bào ta ở đây luôn sống trong nổi lo sợ, kinh hoàng. Cán bộ ta hoạt động trong vùng nầy hết sức khó khăn và nguy hiểm, bởi chúng bắt được ai là người lạ mặt đều bị chặt đầu, xẻ thịt, phơi thây. Nên người dân nơi đây chỉ có hai con đường: một là vào đạo Cao Đài, hai là tham gia kháng chiến hoặc bỏ xứ ra đi.

         Đồn Bến đò Phú Mỹ do một tên Pháp chỉ huy, dưới nó có nhiều tên giết người không gớm tay. Chúng đã dùng búa chặt đầu những đồng chí, những người dân nghèo khó mà chúng tình nghi có quan hệ kháng chiến hoặc không chịu vào lính Cao Đài, rồi bêu trên các cọc tre, treo cổ; xỏ xâu vào bàn tay từng xâu rồi đem bắn, có trường hợp chúng đeo đá vào cổ rồi xô xuống kinh gọi là đi "mò tôm"..... Đồng bào ở đây đã chứng kiến những tội ác cực kỳ man rợ của giặc Pháp, nổi cộm nhất là tên giặc Pháp Taillet có biệt danh là "Tây Búa" do trong người nó lúc nào cũng có lận một cây búa nhỏ làm biểu tượng thị uy của nó. Ông Tốt là người dân đầu tiên bị Tên Tây búa chặt đầu, xẻ thịt bán tại Bến đò Phú Mỹ. Sau đó, cũng tại bót Bến đò, giặc bắt ông Nguyễn Văn Hơn và Đoàn Văn Lạc đánh đập rồi giao cho tên Tây búa chặt đầu. Chúng còn bắt người dân đem đầu người bị giết xuống kinh rửa sạch máu, bỏ vào bao, đợi khi chợ nhóm đông bỏ ra để uy hiếp tinh thần của dân chúng. Đã có hàng chục cán bộ và đồng bào ta đã bị chết một cách thê thảm, đau đớn dưới bàn tay của kẻ thù.

Đã hơn 60 năm qua, nhưng mỗi khi nhắc đến là người dân nơi đây không khỏi bàng hoàng nhớ về một thời kỳ đầy man rợ mà thực dân Pháp đã gây ra đối với dân làng Phú Mỹ. Năm 1994, tại khu bót Tây ngày xưa, tỉnh Tiền Giang đã xây dựng bia căm thù, với 2 mãng phù điêu chạm nổi mô tả những hình ảnh, sự kiện thảm sát dã man của thực dân Pháp và bọn phản động đội lốt tôn giáo đối với đồng bào, đồng chí tại xã Phú Mỹ. Những hình ảnh đau thương gợi nhớ một thời đất nước, nhân dân ta sống dưới ách thuộc địa của thực dân Pháp, như nhắc nhỡ chúng ta về tội ác trời không tha, đất không dung mà kẻ thù đã gây ra cho đồng bào ta trong những năm 1947-1949.

Ngày 20/7/1994 di tích Bến đò Phú Mỹ được Bộ Văn hóa - Thông tin (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) công nhận là di tích cấp quốc gia.